بررسی خواص گرمایی، کدورت و عوامل مؤثر بر اندازه ذرات و رئولوژی نوسانی نانوکمپلکس‌های زیست‌پلیمری پکتین ـ کازئینات

یکی از انواع نانوکپسول­ های مورد استفاده برای ریز­پوشانی و رهایش کنترل‌شده مواد غذایی - دارو، نانوکمپلکس ­های زیست‌پلیمری‌اند که از اتصال زیست‌پلیمرهای پروتئینی و پلی‌­ساکاریدی تشکیل می­ شوند. در این پژوهش، تشکیل کمپلکس بین پکتین و سدیم کازئینات، با افزودن محلول پکتینی )2/0، 45/0 و 7/0% w/v ) به محلول کازئیناتی (5/0، 1 و 5/1 % w/v) و کاهش pH به زیر نقطه ایزوالکتریک کازئینات سدیم، انجام شد و اثر عوامل مختلف از جمله غلظت­ زیست‌پلیمر، غلظت نمک، دما و زمان فراصوت‌دهی بر خواص نانوکمپلکس ­های پکتین ­ـ­ کازئینات به عنوان نانوحامل بالقوه بررسی شده است. گرماسنجی پویشی تفاضلی (DSC) و دستگاه اندازه‌­گیری اندازه ذرات، به ترتیب برای تشخیص تشکیل کمپلکس و تعیین اندازه و توزیع ذرات استفاده شدند. مطابق نتایج DSC، با اختلاط محلول­ های سدیم کازئینات و پکتین در شرایط اسیدی (1/4=pH)، پیک مربوط به پکتین (°C4/208) و کازئین خالص (°C3/206) حذف شده و مخلوط این دو، یک پیک جدید را در دمای بالاتر (°C7/248) نشان داد. نتایج DSC و کدورت‌سنجی، ایجاد کمپلکس بین پکتین و کازئین در pHهای کمتر از 5 و نتایج اندازه ذرات، تشکیل پراکنش پایدار، با حداقل اندازه nm  86 را در  pH  برابر 1/4، کازئینات w/v %1 و پکتینw/v %45/0 نشان دادند. فراصوت‌دهی با زمان­ های بیش از min ۱ ، اندازه ذرات را کاهش داد و افزودن نمک، در غلظت­ های کم و زیاد نتایج متفاوتی را در پایداری سامانه داشت. با کاهش دمای تولید از C‌°21 به C‌°4 اندازه ذرات نانوکمپلکس کاهش یافت. مطابق نتایج آزمون رئولوژی نوسانی، با افزایش غلظت پکتین، مدول­ های گرانروکشسانی (Ǵ وG˝) افزایش یافتند و مدول اتلاف (G˝) از مدول ذخیره (Ǵ) بزرگ‌ تر بود.